دستاوردهای نظام جمهوری اسلامی ایران در توسعه کتابخانههای عمومی تبیین شد
در آستانه چهلوچهارمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، یکشنبه ۱۶ بهمنماه نشست خبری رؤسای کتابخانههای بزرگ کشور برای تببین دستاوردهای نظام جمهوری اسلامی ایران در توسعه خدمات کتابخانهای در اندیشگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران برگزار شد.
مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور در این نشست، دستاوردهای نظام جمهوری اسلامی ایران در توسعه خدمات کتابخانههای عمومی را در ۵ شاخص دسترسی، توسعه فضا، منابع اطلاعاتی، تعداد عضو و میزان امانت کتاب تشریح کرد.
دبیرکل نهاد با تشریح شاخص افزایش دسترسی به کتابخانه های عمومی گفت: تعداد کتابخانههای عمومی کشور با رشد ۸۹۷ درصدی، از ۳۷۳ باب در سال ۱۳۵۷ به ۳۷۲۱ باب در سال ۱۴۰۱ رسیده است. ساخت و ایجاد کتابخانههای عمومی پیش از انقلاب از اواسط دهه ۴۰ آغاز شد. در حال حاضر ۲۷۰۰ کتابخانه به طور مستقیم زیرنظر نهاد اداره میشود و قریب به هزار کتابخانه به صورت مشارکتی و خصوصی در حال فعالیت است که تمامی این مراکز مجهز به بخش کودک هستند. همچنین ۸۰۰ کتابخانه روستایی و بیش از ۴۰ کتابخانه سیار در کشور وجود دارد. شبکه کتابخانههای مرکزی نیز در حال تکمیل است و در حال حاضر ۸ پروژه فعال است که در استانهای گیلان، قم و لرستان آماده بهرهبرداری است. شایان ذکر است در حال حاضر کشور ترکیه دارای ۱۲۱۲ باب، مالزی دارای ۱۴۳۹ باب و کشور مصر دارای ۸۲۴ کتابخانه عمومی است.
رمضانی افزود: ایران به لحاظ شبکه کتابخانههای عمومی در منطقه پیشرو است؛ در جهان اسلام در بین چند کشور نخست، در آسیا در بین ۵ کشور برتر و در دنیا نیز شبکه کتابخانههای عمومی و خدمات کتابخانهای ایران قابل توجه است. در حال حاضر کتابخانههای مرکزی و بخشی از کتابخانههای اصلی شهرستانها، خدمات متنوعی ارائه میدهند. کتابخانه مرکزی رشت که به زودی افتتاح میشود، بیش از ۶۰ خدمت ارائه خواهد داد. خدمات کتابخانههای عمومی شامل گروههای خاص نابینایان و ناشنوایان است؛ بخشهای کودک و نوجوان، دیداری-شنیداری، پایگاههای اطلاعاتی، گالری، آموزش سرفصلهای متنوع در کتابخانهها و... تنها برخی از دستاوردهای انقلاب در حوزه کتابخانههای عمومی محسوب میشود.
دبیرکل نهاد در ادامه با اشاره به شاخص توسعه فضای کتابخانههای عمومی تصریح کرد: در حوزه شاخص توسعه فضای کتابخانههای عمومی زیربنای کتابخانههای عمومی کشور با ۴۹۰ درصد پیشرفت از ۲۳۸ هزار و ۸۱ مترمربع در سال ۱۳۵۷ به یک میلیون و ۴۰۵ هزار و ۶۳۳ مترمربع در سال ۱۴۰۱ رسیده است.
عضو شورای فرهنگ عمومی در ادامه درباره شاخص افزایش منابع اطلاعاتی تأکید کرد: کتابهای موجود در کتابخانههای عمومی کشور با رشد ۱۸۵۰ درصدی از ۲ میلیون و ۴۲۴ هزار و ۵۰۰ نسخه در سال ۱۳۵۷ به ۴۸ میلیون و ۶ هزار و ۶۲ نسخه رسیده است. این در حالی است که هم اکنون منابع موجود در کتابخانههای عمومی کشورهای ترکیه، مالزی و مصر به ترتیب ۲۱ میلیون، ۱۶ میلیون و ۳ میلیون نسخه است.
رمضانی با اشاره به شاخص تعداد عضو کتابخانههای عمومی افزود: تعداد عضویت ثبت نام شده در کتابخانههای عمومی کشور با رشد ۱۶۸۸ درصدی از ۱۲۳ هزار و ۲۷۰ نفر در سال ۱۳۵۷ به ۲ میلیون و ۲۰۳ هزار و ۵۱۲ نفر رسیده است. بیش از ۶۰ درصد این اعضا، کودکان و نوجوانان هستند. این درحالی است که هم اکنون میزان اعضای کتابخانههای عمومی کشور ترکیه ۴.۴ میلیون نفر است.
دبیرکل نهاد با تشریح شاخص امانت کتاب نیز گفت: تعداد کتابهای امانت داده شده توسط کتابخانههای عمومی کشور با رشد ۷۱۶ درصدی، از ۲ میلیون و ۹۱۳ هزار و ۹۰۸ نسخه در سال ۱۳۵۷ به ۲۳ میلیون و ۷۸۴ هزار و ۲۳۶ نسخه در سال ۱۴۰۱ رسیده است.
اینفوگرافیک دستاوردهای نظام جمهوری اسلامی ایران در توسعه کتابخانه های عمومی را از اینجا دریافت کنید.