کتاب های طرح کتابخوان اسفند ماه ۱۳۹۸ معرفی شد
کتاب‌های «اعتکاف نیکان»، «با زباله چه‌کنیم؟»، «باغ‌های همیشه بهار: روایتی داستانی از زندگی امام‌محمدباقرعلیه‌السلام» و «خون دلی که لعل شد» در قالب طرح کتاب خوان اسفند ماه ۱۳۹۸ برای استفاده علاقه‌مندان به کتاب و کتابخوانی معرفی شد. چهار کتاب «اعتکاف نیکان» به همت مؤسسه ایمان ماندگار و انتشارات مطیع، «با زباله چه‌کنیم؟» نوشته سالی مورگان و ترجمه هایده منصوری از انتشارات فنی ایران، «باغ‌های همیشه بهار: روایتی داستانی از زندگی امام‌محمدباقرعلیه‌السلام» نوشته علی‌اصغر عزتی‌پاک از انتشارات سوره مهر و «خون دلی که لعل شد» نوشته محمدعلی آذرشب از انتشارات انقلاب اسلامی، در طرح کتابخوان اسفند ماه ۱۳۹۸ معرفی شد.
خون دلی که لعل شد
گردآورنده و ترجمه: محمدعلی آذرشب
ناشر: انقلاب اسلامی؛ تعداد صفحات: ۴۲۴
کتاب «خون دلی که لعل شد» حاوی خاطرات حضرت آیت‌الله العظمی سیّد علی خامنه‌ای (مدّظلّه‌العالی) از زندان‌ها و تبعید دوران مبارزات انقلاب اسلامی است. این کتاب ترجمه فارسی کتاب «إنّ مع الصّبر نصراً» است که پیش از این به زبان عربی در بیروت منتشر و توسط سیّد حسن نصرالله معرّفی شد.
آنچه کتاب حاضر را از کتاب‌های مشابه متمایز می‌کند، بیان حکمت‌ها، درس‌ها و عبرت‌هایی است که به فراخور بحث‌ها بیان شده و هر کدام از آنها می‌تواند چراغ راهی برای آشنایی مخاطب کتاب به‌ویژه جوانان عزیز با فجایع رژیم منحوس پهلوی، و همچنین سختی‌ها، مرارت‌ها و رنج‌های مبارزان و در مقابل پایمردی‌ها، مقاومت‌ها، خلوص و ایمان انقلابیون باشد. زندگینامه خودنوشتِ معظّمٌ‌له، تصاویر مرتبط، و نمایه‌های مختلف از دیگر بخش‌های این کتاب است.
محمدعلی آذرشب در گفتگو درباره تدوین و انتشار این کتاب عنوان داشت: ۲۰ سال پیش مقام معظم رهبری جلساتی داشتند که در آن درباره مسائل جهان عرب و نیز برخی مسائل سیاسی، فکری، علمی و ادبی به زبان عربی برای حاضران صحبت می‌کردند و بنده هم در آن جلسات حضور داشتم. علت بیان این سخنرانی‌ها به زبان عربی این بود که این زبان از منظر ایشان زبان تمدن اسلامی است و چیزی جدای از زبان فارسی نیز به شمار نمی‌رود. تمامی کسانی که در زبان فارسی افرادی مقتدر به شمار می‌روند به زبان عربی نیز مسلط هستند... رهبر انقلاب نیز به دلیل نگاه فقاهتی و نیز ذوق ادبی و نیز آرمانی که به تمدن اسلامی دارند به این زبان علاقه زیادی داشته و این سخنرانی‌ها را نیز با همین محور انجام می‌دادند.
وی ادامه داد: در این جلسات ایشان در خلال صحبت‌هایشان گاه به خاطراتی از خودشان اشاره می‌کردند و به همین خاطر از ایشان در نهایت تقاضا شد که این خاطرات را به صورت منظم بیان کنند که مورد پذیرش ایشان قرار گرفت و آن را ایراد کردند. این سخنان ضبط شد و توسط من تنظیم شد و تقدیم ایشان شد و پس از ویرایش و نکات تصحیح که مد نظرشان بود در قالب عربی و با نام «ان‌مع الصبر نصرا» منتشر شد.
خاطرات رهبر انقلاب اسلامی در این کتاب از بدو تولد ایشان شروع می‌شود و زندگی ایشان در منزل و رابطه‌شان با پدر و مادر و خواهر و برادرشان را روایت می‌کند و در فراز بعدی به مساله بیداری اسلامی در زمان شهید نواب صفوی و آیت‌الله کاشانی و تأثیرپذیری ایشان از این حرکت می‌رسد.
...این ادیب و استاد ادبیات عرب در خصوص علاقه و تسلط رهبر معظّم انقلاب به ادبیات عرب گفت: ایشان شعر معاصر عرب و نیز شعر قدمای عرب را می‌خوانند و در جریان آن هستند. به خاطرم هست زمانی که جواهری، شاعر مشهور جهان عرب که چند قصیده نیز برای حضرت آقا سروده است، به دیدار با ایشان نائل شد، بیان کرد: او در حالی که بارها گفته از ذوق و توان و اطلاعات ایشان از ادبیات عرب بسیار شگفت‌زده است از این‌که رهبر انقلاب تمامی دیوان و خاطراتش را خوانده و بر آنها حاشیه زده ابراز شگفتی کرده و می‌گفت: ای کاش رهبران جهان عرب می‌دانستند که فردی مانند ایشان با این میزان از گرفتارهای سیاسی و... چطور برای مطالعه و کتابخوانی وقت می‌گذارند.
البته تسلط رهبر معظّم انقلاب منحصر به ادبیات عرب نیست، چنان‌که شخصیتی مانند هوشنگ اسدی که سابقه چهارماه هم‌سلول شدن با ایشان را در دوران ستم‌شاهی دارد از تسلط ایشان به زبان و ادبیات پارسی چنین یاد می‌کند:
«ایشان شخصیتی بسیار جذاب و گرم بود، البته در زندان که بودیم و حالا هم حتماً این شخصیت را دارد. بعد از زندان هم البته ایشان را می‌دیدم. همین شخصیت جذاب، گرم، بسیار باهوش، بسیار باسواد، بسیار مسلط به ادبیات معاصر ایران. البته ایشان با ادبیات مدرن ایران، مخصوصاً شاملو و فروغ و خیلی‌های دیگر میانه نداشتند، ولی مثلاً عاشق اخوان بودند، عاشق شهریار بودند. اخوان و سایه را قطعاً یادم است که خیلی به آنها علاقه داشتند. بعد با هم صحبت می‌کردیم راجع به شعرهای آنها، شعرها را می‌خواند، شعرها را تفسیر می‌کردیم. من، در عمرم زیاد روحانی و آخوند ندیدم. ولی ایشان بسیار بسیار در این زمینه‌ها مسلط و باسواد بود و خیلی خوب حرف می‌زد.»
اعتکاف نیکان
پدیدآور: مؤسسه ایمان ماندگار
ناشر: مطیع؛ تعداد صفحات: ۱۴۳
مراسم اعتکاف فرصتی است برای دوباره‌شدن و آغازی برای انجام، خلوتی با خود و دیدن آنچه از یاد رفته، یادآوری قرار با خدا، و آنچه را می‌خواهی بدست‌آوری و اندیشیدن به این‌که از کجا آمده‌ام، آمدنم بهر چه بود، به کجا می‌روم آخر؛ که در کنار جمعی هم نوای با تو شکل می‌گیرد.
تمرین با خدا و برای خدا بودن در کنار بندگانش، تمرین خوب بودن و خوب شدن در کنار اجتماعی از بندگانی که آنها نیز برای ساختن دوباره آمده‌اند و در این مسیر می‌توان کنار هم بود و کنار هم ساخت، اعتکاف محل تعلیم و تعلًم است.
«اعتکاف جای عبادت است؛ البتّه عبادت فقط هم نماز خواندن نیست؛ تماس خوب با معتکفین، ارتباط دوستانه و برادرانه، فراگیری از آنها، تعلیم‌دهی به آنها، معاشرت اسلامی را تجربه کردن و آموختن؛ همه اینها فرصت‌هایی است که در اعتکاف ممکن است پیش بیاید؛ [برای] این باید برنامه‌ریزی بشود. مهم‌ترین کار، برنامه‌ریزی است.
اگر چنانچه برنامه‌ریزی نشد و کمک نشدند این جمعِ جوانِ مشتاق و شوریده‌ای که برای اعتکاف وارد این مسجد شده‌اند، این نیروها هدر خواهد رفت و احیاناً زیان‌آفرین خواهد شد.» (بیانات رهبر معظّم انقلاب در دیدار با اعضای ستاد مرکزی اعتکاف ۱۵ اردیبهشت ۹۳)
اعتکاف تجربه‌ای منحصر به فرد است، به خصوص اگر در دوران جوانی تجربه شود. همان‌طور که در بیانات مقام معظّم رهبری نیز اشاره شده، نیاز به راهنمایی و برنامه‌ریزی دارد تا بتوان حداکثر توشه ممکن را برای دنیا و عقبای خود از آن برچید. همچنین گرفتار آسیب‌های احتمالی آن نشد (چرا که به فرموده امیر مؤمنان علی علیه السلام هر چیز دارای آفت و آسیبی است و نباید از آفات و آسیب‌های احتمالی اعتکاف نیز غافل شد، آفات و آسیب‌هایی نظیر:
عدم برنامه‌ریزی مراسم جمعی متعادل (یا بسیار کم‌مایه یا بسیار پرحجم و شلوغ)؛
پرداختن افراطی به مباحث علمی و معرفتی و بازماندن از عبادت
پذیرایی رنگارنگ و متنوع که موجب سنگین شدن معتکف و لذّت‌جویی او شود (دو مسئله‌ای که با اهداف اعتکاف در تعارض است.)؛
عدم ایجاد جوّ سکوت و تفکر؛
بی‌توجهی به حق الناس و مواردی از این دست که در این کتاب با دقت به یکایک آن پرداخته شده است.
مزیت فوق‌العاده آن بهره‌گیری بسیار بجا و مناسب از آیات، روایات و سخن و سیره بزرگان دین است. همچنین در عین اختصار عمده مباحث مهم در موضوع اعتکاف به زبانی روان و ساده و همه فهم و البته دارای اتقان علمی ارائه شده است.
طراحی جلد، صفحه‌آرایی و حروف‌چینی کتاب هم به ویژه در مقایسه با آثار منتشر شده در موضوع دین بسیار چشم‌نواز و زیباست و بر جذابیت کتاب افزوده است.
برخی دیگر از مباحث مهم کتاب علاوه بر بحث آسیب‌شناسی اعتکاف عبارتست از: معنای اعتکاف، معنا و حقیقت محاسبه؛ اهمیت و لزوم محاسبه؛ کیفیت و چگونگی تربیت نفس (مشارطه، مراقبه، محاسبه، معاتبه)؛ سخنانی از بزرگان دین در موضوع اعتکاف و خودسازی (بزرگانی نظیر حضرات آیات قاضی طباطبایی، حق‌شناس، خامنه‌ای (حفظه الله)، جوادی آملی، تبریزی، جاودان و...) اعتکاف در سیره بزرگان دین، آداب اعتکاف و آثار آن، مطالبی پیرامون مناسبت‌های مهم ایام اعتکاف نظیر ولادت مولود کعبه امیرالمؤمنین علیه السلام و وفات ام المصائب زینِ أب، عقیله بنی‌هاشم سلام الله علیها و اعمال عبادی ایام اعتکاف به همراه پرسش و پاسخ فقهی.
این کتاب یک راهنمای جامع و مانع برای طالبان بهره حداکثری از اعتکاف است. به ویژه برای جوانان.
با زباله چه کنیم؟
پدیدآور: سالی مورگان؛ مترجم: هایده منصوری
ناشر: انتشارات فنی ایران؛ تعداد صفحات ۳۲
تعدادی کیسه زباله بردارید و در طول هفته هر یک از زباله‌ها را درون کیسه خودش بیندازید، در آخر هفته بررسی کنید که کدام یک از آنها قابل بازیافت است و می توان از حجم آنها و فرستادن به گورستان زباله ها جلوگیری کرد.
اگر همه زباله ها را یک جا و در یک سطل بریزیم تفکیک و تجزیه آنها بسیار هزینه بر و سخت تر خواهد شد و متوجه نمی‌شویم که حتی چیزهای با ارزشی بین آنها هست و می‌توان دوباره از آنها استفاده کرد. انواع فلزات، شیشه ها، پلاستیک، کاغذ و... را که می توان دوباره با شکلی جدید مورد استفاده قرار داد.
زباله را در گورستان زباله ها دفن می کنند. آیا می‌دانید که زباله ها گاز متان تولید می‌کنند و می‌توان این گاز را از طریق لوله‌ها به کارخانه‌های اطراف منتقل کرده و به عنوان سوخت استفاده شود.
زباله را طلای کثیف هم می‌نامند و امروزه در بیشتر کشورهای جهان از هر یک از انواع زباله با شیوه های متفاوت می توان دوباره استفاده کرد.
کتاب با زباله چه کنیم از مجموعه کتاب‌های سبز با کیفیت کاغذ گلاسه و تصاویر رنگی و گویا در خصوص انواع زباله و چگونگی بازیافت و امحاء آنها به کودکان و نوجوانان می‌آموزد که چگونه زباله‌هایی که به ظاهر قابل استفاده نیستند را می توان تبدیل به انرژی کرد. راه‌های ساده‌ی پیشنهادی در این کتاب نوجوانان را به حفظ محیط زیست علاقه‌مند می‌کند. با خواندن مطالب و بحث و گفت‌وگو درباره‌ی موضوع آن و انجام فعالیت های مرتبط مانند حضور در پاک‌سازی محله، کوهستان، کنار رودخانه‌ها و دریا منبع مناسب آموزشی برای نوجوانان و آشنایی بیشتر آنان با این گونه مباحث است.
باغ‌های همیشه بهار: روایتی داستانی از زندگی امام‌محمدباقرعلیه‌السلام
پدیدآور: علی‌اصغر عزتی‌پاک
ناشر: سوره مهر؛ تعداد صفحات ۱۵۴
علی‌اصغر عزتی‌پاک، نویسنده و داستان‌نویس که رمان‌ها و مجموعه داستان‌های او نامزد یا برنده جایزه‌های ادبی مختلفی بوده‌است. کار ادبی را با نگارش داستان در مجلات آغاز کرد و در سال ۱۳۸۴، نخستین کتاب او با عنوان «می‌مانم پشت در» منتشر شد.
یکی از راه‌های تعلیمی برای کودکان و نوجوانان استفاده از قالب داستانی است که در این اثر به خوبی از آن استفاده شده است. در سال‌های پس از انقلاب اسلامی نویسنده‌های بسیاری تلاش کرده‌اند که زندگی هر یک از شخصیت‌های دینی را با روایت‌های جذاب و آموزنده برای کودکان و نوجوانان بازگو کنند.
در این کتاب، راوی داستان در دو فصل اول، دو نوجوان هستند و فصل سوم یک نامه بلند از عبدااله بن عطا است که همگی از نزدیکان امام محمد باقر علیه‌السلام بودند. این کتاب با نثری جذاب، روان، زیبا همراه با روایت خوب و ضرب‌آهنگ منظم می‌تواند نوجوانان را به سوی خود جذب کند.
نخستین فصل از این کتاب با عنوان «به تماشای باغ‌های همیشه‌بهار» از زبان جابر بن عبدالله انصاری است که بیشتر مربوط به تاریخ زندگانی امام علیه السلام در دوران کودکی و نوجوانی است، نکاتی اعتقادی بسیار مهمی هم در این فصل از عمدتاً از زبان جابر بن عبدالله انصاری نقل شده است.
فصل دوم «سرود سال‌های عاشقی» از زبان جابر جعفیست، قسمتی اعظم این فصل به سفر بسیار مهم و پُرحادثه امام باقر و امام صادق علیهما السلام به سرزمین شام و ملاقات با بزرگترین عالم مسیحی آن دیار است که بسیار جذاب و جالب توجه است.
و فصل سوم با عنوان «روشنایی‌های شهر» به روایت عبدالله بن عطا تمیمی نگاشته شده، این فصل به سال‌های پایانی عمر با برکت امام باقر علیه السلام تا دوران شهادت ایشان و آغاز امامت فرزندشان حضرت امام جعفر صادق علیه السلام ادامه یافته. در این فصل مخاطب با برخی از برجسته‌ترین شاگردان امام باقر علیه السلام که پس از حضرت در خدمت امام صادق علیه السلام در می‌آیند آشنا می‌شود. علاوه بر آن با برخی از ناب‌ترین احادیث اخلاقی امام باقر نیز مواجه می‌شود که نویسنده با هنرمندی آن را در خلال وقایع داستان نقل کرده است؛ وصف اوضاع سیاسی اجتماعی آن دوران نیز از دیگر نکات مهم این فصل کتاب است.
برای نگارش این کتاب از منابع معتبر فراوانی جهت مستندات زندگی امام محمد باقر علیه‌السلام استفاده شده که در پایان کتاب به آنها اشاره شده است. کتاب به گونه‌ای نگاشته شده که علاوه بر نوجوانان، مخاطب بزرگسال را نیز جذب خود می‌کند.
عزتی در نوشته خود به خط قرمزها توجه کرده و تلاش داشته حریم شخصیت امام محمدباقر علیه‌السلام را نگه دارد.
نوجوان با مطالعه این اثر یک دوره فشرده مباحث اعتقادی و آگاهی از تاریخ معاصر امام باقر علیه السلام و سیره ایشان را مرور می‌کند.
