کتاب‌هایی که بوی بهشت می‌دهند
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، هفتمین جشنواره کتابخوانی رضوی در حالی به کار خود پایان داد که مشارکت بیش از ۶۳۰ هزار نفر در این جشنواره که با رشد ۲.۵ برابری نسبت به سال گذشته روبه‌رو شد، بازتاب گسترده‌ای در نشریات و رسانه‌های جمعی داشت.
مهدی واعظی طی مطلبی در نشریه همشهری جوان نوشت: هرچند وقت یک‌بار آمارش را بر سرمان می کوبند و می گویند که ما مرمان بی فرهنگی هستیم! چون آمار سرانه‌ی مطالعه‌مان چنگی به دل نمی زند. شاید درست هم بگویند، اگر تعداد سوپرمارکت‌های شهرمان را بشماریم، هزار برابر کتابفروشی‌هاست. تازه این بخشی از ماجراست. یکی از دوستان می‌گفت شک ندارم اگر «خورخه لویئس بورخس» فقید- نویسنده گردن کلفت آرژانتینی- تصادفا مجبور می‌شد چند وقتی توی این شهر سر کند، دچار پیری زودرس می‌شد، شاید بورخس باید ساعت‌ها می گشت تا بتواند یک کتابخوان حرفه‌ای مثل خودش پیدا کند و بنشیند دو کلمه حرف حساب بزند و بشنود. آمار و ارقامی که البته برسر رقم دقیقش همیشه میان مسئولان دعواست، می‌گوید سرانه مطالعه به طرز خجالت‌باری ناچیز است، اما ما قصد نداریم این جا این آمار و ارقام را دوباره رو کنیم و بگوییم دیدید که چقدر بی فرهنگ هستید! این‌جا قرار است از جشنواره‌ای بگوییم که نشان داد ایرانی‌ها اتفاقا شناگران خوبی در عرصه کتاب هستند به شرط این‌که آب برای شنا کردن باشد.
در دسترس، مثل آب‌خوردن
ویژگی نخست یک کتابخوان، کتاب خواندن است. باور کنید شوخی نمی‌کنیم. واقعا کتابخوانی حرفه‌ای کسی است که بی‌وقفه و بی‌هیچ ادا و اطواری کتاب می‌خواند. جشنواره کتابخوانی رضوی هم باعث شد که این ویژگی کتابخوانی خیلی‌ها دوباره فعال شود. اصلا این جشنواره چه بود که باعث رو سفیدی ما در عرصه کتابخوانی شد؟ در هفته‌های گذشته هفتمین جشنواره کتابخوانی رضوی توسط نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برگزار شد؛ جشنواره که کتاب‌هایش درباره امام هشتم(ع) بود و به همین دلیل هم سطر سطرشان بوی بهشت می‌داد. نکته ویژه جشنواره کتابخوانی رضوی این بود که همه گروه‌های سنی می‌توانستند در آن شرکت کنند؛ از کودکان تا موسفیدان. راستش یک کتابخوان با دیدن کتاب دست و پایش شل می‌شود، درست مثل آدم فقیری که به محض دیدن یک ساک پر از پول خودش را گم می‌کند. به همین دلیل هم مسئولان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور تمام تلاش‌شان را کردند تا کتاب‌ها به ساده‌ترین شکل ممکن در اختیار کتابخوان‌ها قرار بگیرند. مردم می‌توانستند این کتاب‌ها را هم از کتابخانه‌های عمومی امانت بگیرند و هم نسخه الکترونیک آن‌ها را دانلود کنند. وقتی کتاب‌ها در دسترس باشند، کتابخوان‌ها هم از لاک خود بیرون می‌آیند. باور کنید توی وجود همه ما یک اهل مطالعه هست؛ موجودی که هیچ وقت خدا فرصت نمی کند سرش را از توی لاک بیرون بیاورد.
شش کتاب برای شناخت امام رئوف
کتاب خوب یک نعمت است؛ نعمتی که اگر نباشد کتابخوانی هم وجود نخواهد داشت. کتابخوان لزوما کسی نیست که عینک دسته کائوچویی درشت بزند، پیراهن گل و گشاد بپوشد، خودکار و روان نویس توی جیبش بگذارد یا موقع حرف زدن از فلان نویسنده و بهمان فیلسوف شاهد مثال بیاورد. کتابخوان کسی است که از نعمت کتاب خوب برخوردار باشد. جشنواره کتابخوانی رضوی هم کاری کرد که این کتاب‌های خوب به کتابخوان‌ها معرفی شوند. در اتاق فکر این جشنواره، انتخاب منابع با دقت نظر ویژه‌ای دنبال شد که براساس آن، کار گروه انتخاب منابع شکل گرفت. این کارگروه پس از شناسایی ۷۳ عنوان اثر مرتبط با امام رضا(ع) ۲۳ عنوان کتاب را به اتاق فکر جشنواره معرفی کرد و اعضای این شورا در نهایت شش اثر را به عنوان منابع مسابقه تصویب کردند. در بخش کودک، کتاب «۱۰قصه از امام رضا(ع) برای بچه ها» نوشته مژگان شیخی، انتشارات قدیانی و در بخش نوجوان، کتاب «ماه غریب من» نوشته مجید ملامحمدی، انتشارات «به نشر» انتخاب شد. کتاب‌های «بانوی ملکوت» نوشته علی کریمی جهرمی از انتشارات بوستان کتاب، «چلچراغ شیراز» نوشته جلیل عرفان‌منش از انتشارات دفتر پژوهش‌های آستان قدس رضوی، «زندگی به سبک خورشید» نوشته مهدی غلامعلی از انتشارات جمال و همچنین کتاب «مهارت‌های زندگی در سیره نبوی» نوشته محمدرضا شرفی از انتشارات موسسه خدمات مشاوره‌ای و پژوهش‌های اجتماعی، منابع معرفی شده ویژه بزرگسالان بود. برای یک کتابخوان، دیدن قفسه‌های پر از کتاب‌های جذاب و خواندنی همیشه جذابیت‌های ویران کننده‌ای دارد.
کودکانی که با ما کتابخوان می شوند
سنگ بزرگ همیشه نشانه نزدن است. خدا پدر و مادر وضع کننده این ضرب‌المثل را بیامرزد، چون در حوزه کتاب و کتابخوانی به شدت مصداق دارد. به‌عنوان مثال اصلا لازم نیست که یک کودک که هنوز سواد خواندن درست و حسابی هم ندارد برود هزار و یک شب بخواند. خواندن قصه‌های کوتاه برای این سن و سال پیشنهاد بسیار خوبی است. کودکان می‌توانستند با خواندن یا شنیدن قصه‌های کتاب «۱۰ قصه از امام رضا(ع)» برای بچه‌ها» در جشنواره کتابخوانی رضوی شرکت کنند. همچنین می‌توانستند جذاب‌ترین بخش کتاب از نظر خودشان را نقاشی کنند یا به کمک دیگران از خودشان فیلم بگیرند و یک بخش از کتاب را بخوانند یا تعریف کنند. بعد هم نقاشی یا فایل ویدئویی را به جشنواره بفرستند. یکی از اتفاق‌های جالب جشنواره امسال این بود که یک کودک دوازده‌ساله که از بیماری پروانه‌ای رنج می‌برد، با کشیدن نقاشی و نوشتن پیام زیبایی در جشنواره شرکت کرد. او نقاشی‌اش را با موضوع ضامن آهو کشید و برای مسئولان برگزار کننده مسابقه نیز پیامی به این مضمون نوشت «امام رضا(ع) ضامن آهو شد تا به بچه بیمارش کمک کند، ما انسان‌ها هم باید به افراد بیمار و ناتوان کمک کنیم.»
خارجی ها هم پای کار آمدند
می‌گویند براساس آمارهای جهانی، آمریکایی‌ها۲۰ دقیقه، انگلیسی‌ها ۵۵ دقیقه و ژاپنی‌ها ۹۰ دقیقه از وقت خود را در هر شبانه روز به مطالعه کتاب اختصاص می‌دهند. این را گفتیم که بگویم جشنواره کتاب خوانی رضوی بخش بین‌الملل هم داشت که نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور این بخش را به کمک سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و مجموعه «جامعه المصطفی العالمیه» قم برگزار کرد. منابع مسابقه، سوالات و پاسخنامه‌ها به صورت الکترونیک از طریق سازمان ارتباطات اسلامی برای بیش از ۶۵ رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ارسال شد. جالب است بدانید که هفتمین جشنواره کتابخوانی رضوی موفق به جلب مشارکت مردمی از ۳۵ ملیت مختلف شد. شرکت‌کنندگان ایرانی و غیر ایرانی در این جشنواره می‌توانستند یکی از منابع را انتخاب کنند و پس از مطالعه آن به پرسش‌هایی که درباره آن کتاب طراحی شده بود، پاسخ دهند. پاسخنامه ارسالی هم می‌توانست در دو قالب فردی و خانوادگی باشد.
کتابخوانی هایی که رکورد زدند
راستش مطالعه، یک نسخه واحد جمع‌وجور ندارد که بیاییم مثل دکترها آن را روی یک برگه کوچک سفید بنویسیم و بدهیم دست بیمار. سوء‌تفاهم نشود، منظورمان این نیست که آدم بی‌کتاب را می‌شود با بیمار جمع بست. هیچ ذهن بیمار از خود راضی‌ای این کار را نمی‌کند، فقط تلاش می‌کنیم بگوییم برای چنین مقولاتی نمی‌شود نسخه‌های کلی صدمن یک غاز پیچید. اما به هرحال وقتی شرایط کتابخوانی فراهم شود، کتاب خوب معرفی شود و در دسترس قرار گیرد و پای مسابقه و جایزه هم در میان باشد، آن‌وقت نسخه کتابخوان شدن هم پیچیده می‌شود و خیلی‌ها پای کار می‌آیند. آمار و ارقام جشنواره کتابخوانی رضوی نشان داد که این نسخه خوب پیچیده شده است؛ هفتمین دوره این جشنواره با مشارکت ۶۴۸ هزار و ۲۲۸ کتابخوان همراه شد. ۷۳ درصد از بخش مکتوب و ۲۷درصد از بخش الکترونیک استقبال کردند. فقط ۱۳۷ هزار و ۴۰۳ کودک در جشنواره شرکت کردند و جشنواره به طور کلی توانست نسبت به سال گذشته رشد ۶/۲ برابری را تجربه کند.
کتاب های بهشتی
بعضی کتاب‌ها می‌توانند برای زندگی‌مان معجزه کنند. کتاب‌های جشنواره کتابخوانی رضوی جزء همین کتاب‌ها هستند که می‌توانند زندگی‌های شهری ما را به سیره و سبک زندگی امام رئوفی نزدیک کنند که عاشقان زیادی دارد.
